Bretagne onderscheidt zich door het gebruik van boter die meestal gezouten is, vaak met zout uit Guérande. Maar waarom is dat? Boter is eigenlijk melk, om precies te zijn de room van de melk. Bretagne is een belangrijke melkproducent waar men vroeger geen belasting hoefde te betalen op zout. Met room en zout kon boter gemaakt worden die veel langer houdbaar is. Zo komt ook de echte smaak van de melk waarvan de boter gemaakt is, naar voren.
Fijne of extra fijne boter (beurre fin / extra fin) wordt gemaakt van gepasteuriseerde room, terwijl rauwe boter (beurre cru) wordt gemaakt van ongepasteuriseerde melk. Deze laatste soort heeft een rijker smaakpalet, maar is minder lang houdbaar. Karnboter (beurre de baratte) wordt op de traditionele manier gemaakt: de room wordt geslagen in een houten karnton. Afhankelijk van het zoutgehalte heet de boter licht gezouten (demi-sel, tussen 0,5 en 3%) of gezouten (salé, meer dan 3% – en deze boter kan ook zoutkristallen bevatten).
De Bretonse boter dankt zijn beroemdheid aan de speciale koeienrassen, die werden gekozen vanwege de kwaliteit van hun melk. Zo staat bijvoorbeeld de melk van het ras Pie Noire, dat in de jaren ’70 vrijwel verdwenen was, bekend vanwege zijn unieke smaak, en levert de melk van de Froment de Léon boter met een bijzondere oranjeachtige kleur.
Je kunt Bretonse boter op allerlei manieren gebruiken, koud of warm (tussen 40°C en 120°C)! Als je de boter gebruikt voor koek of gebak, zul je merken dat de boter tijdens het bakproces zijn kwaliteit houdt en niets van zijn smaak verliest. Als je verantwoorde hoeveelheden boter gebruikt, is boter ook niet slecht voor je lijn. Verder is boter gezond vanwege de vitamines die erin zitten (A, D en E).
Het is niet zo verwonderlijk dat boter overal is te vinden in producten uit de Bretonse keuken, die immers bekend staat vanwege zijn gebruik van boter. In sommige specialiteiten is het zelfs het hoofdbestanddeel, zoals in de beroemde kouign-amann, (letterlijk: boterkoek), karamel met gezouten boter of de Bretonse koekjes, de palets bretons.
In Spézet, in het departement Finistère, kun je tijdens het Pardon de Notre Dame du Crann, (op de zondag na Pinksteren) een prachtig beeldhouwwerk bewonderen, gemaakt uit een enorme klont boter. Het beeldhouwwerk krijgt een plek op het altaar in de kerk.
